Ga direct naar de inhoud
Ga direct naar de footer
Voortgangsrapportage 11: Waar staan we nu?
Er wordt onverminderd gewerkt aan duidelijkheid en een beter herstelproces voor ouders die gedupeerd zijn door de problemen met de kinderopvangtoeslag. Dat staat in de 11e voortgangsrapportage kinderopvangtoeslag die staatssecretaris van Financiën Aukje De Vries (Toeslagen en Douane) aan de Tweede Kamer heeft gestuurd.
Let op: dit bericht is van 15 juli 2022
Ga voor meer informatie over de voortgang van de hersteloperatie naar de Tijdlijn problemen kinderopvangtoeslag.
Wat we hebben gedaan
Bij de Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen (UHT) hebben ruim 55.000 mensen zich gemeld als mogelijke gedupeerde. Voor de meesten daarvan (ongeveer 52.000) is een eerste toets gedaan. Ongeveer 26.000 aanmelders blijken gedupeerden van de problemen met de kinderopvangtoeslag. Bij bijna 14.300 aanvragen heeft UHT de integrale of versnelde beoordeling gedaan of wil de ouder geen verdere beoordeling. Staatssecretaris Aukje de Vries: “Er is al heel wat werk verzet, maar we zijn er nog niet. We zien dat er nog knelpunten in het herstelproces zitten. Daarom blijven we continu zoeken naar mogelijke verbeteringen in de hersteloperatie.”
Vaststellingsovereenkomst
Deze zomer loopt een proef met vaststellingsovereenkomsten (VSO’s). Daarin worden afspraken met gedupeerde ouders vastgelegd. Staatssecretaris Aukje de Vries: “In de gesprekken die ik voer met gedupeerde ouders komt vaak de wens naar voren om het hersteltraject af te sluiten met een vaststellingsovereenkomst. Wanneer de proef succesvol is, kan een dergelijke overeenkomst met meer ouders worden gesloten.”
Mediation
Ook wordt onderzocht of (een deel van de) bezwaarzaken kunnen worden opgelost via ‘mediation’. Dat is een bemiddeling door een onafhankelijke persoon. Voor sommige ouders blijkt de behandeling van hun bezwaar namelijk niet altijd de beste manier om antwoord te krijgen op hun vraag of verzoek. Daarom doen we deze proef met mediation. Hiermee proberen we samen met de ouder tot een oplossing te komen.
Loket afbetaalde schulden
Schulden die binnen de schuldenregeling van de hersteloperatie vallen worden vergoed. Maar sommige gedupeerde ouders hebben deze schulden afgelost met het compensatiebedrag dat ze hebben gekregen. Ook voor deze schulden kunnen ouders naar verwachting vanaf eind september terecht bij het loket afbetaalde schulden van Sociale Banken Nederland (SBN). De SBN beoordeelt of gedupeerden het bedrag dat ze met compensatie hebben afbetaald terug kunnen krijgen.
Wetgeving
Het kabinet heeft eind juni het wetsvoorstel Wet hersteloperatie toeslagen naar de Tweede Kamer gestuurd. In het wetsvoorstel staan naast de bestaande regelingen ook een aantal nieuwe regelingen, zoals de kindregeling. Deze zorgt ervoor dat ook kinderen van gedupeerde ouders een financieel steuntje in de rug krijgen.
In het wetsvoorstel staat ook een regeling voor gedupeerden van problemen met de zorgtoeslag, huurtoeslag of het kindgebonden budget. Daarnaast wordt met het wetsvoorstel onder meer de ondersteuning voor ouders in het buitenland geregeld. Ook wordt erin vastgelegd welke gegevens voor het herstelproces moeten worden gedeeld.
Ex-partnerregeling
Ex-toeslagpartners van gedupeerde aanvragers hebben in veel gevallen ook geleden onder de problemen met de kinderopvangtoeslag, zowel emotioneel als materieel. Het kabinet wil hen ook ondersteunen. Er wordt nu gewerkt aan een extra wet om dit goed te regelen.
Knelpunten
Gedupeerde ouders met extra schade kunnen na de beoordeling van hun aanvraag en compensatie terecht bij de Commissie Werkelijke Schade (CWS). Op dit moment wordt gekeken hoe dit proces moet worden aangescherpt, omdat er verbeteringen mogelijk en nodig zijn.
Als UHT zich bij het herstellen van de schade niet aan de wettelijke beslistermijnen houdt, dan kunnen gedupeerden UHT in gebreke stellen. Ze kunnen dan bij de rechter beroep aantekenen wegens niet tijdig beslissen. De afgelopen maanden is het aantal ingebrekestellingen (12.500 tot op heden) en beroepen niet tijdig (843 tot op heden) gestegen.
Deze beroepen zorgen ervoor dat het starten van een integrale beoordeling steeds minder kan gebeuren op basis van volgorde van aanmelding bij UHT. De dossiers waarbij een rechterlijke uitspraak ligt over de beslistermijn moeten namelijk eerst worden beoordeeld. Daarnaast blijven urgente dossiers voorrang krijgen. De verwachting is dat vanaf augustus alle mensen en tijd die beschikbaar zijn voor de integrale beoordeling, worden ingezet voor urgente zaken en zaken waarin volgens de rechter een beslissing nodig is. Ondertussen blijft UHT kijken naar mogelijkheden om de processen te verbeteren en te versnellen.
Veel gedupeerde ouders willen graag weten wat er in hun dossier staat en UHT moet dossiers bij beslissingen leveren. De afdeling bij UHT die deze dossiers anonimiseert (vanwege de wetgeving over privacy moeten namen weg uit dossiers) en levert, kan de huidige vraag niet aan. In de voortgangsrapportage staat een aantal praktische maatregelen om de wachttijden te verkorten.
Ouders centraal
Bij het herstellen van het leed is het belang van gedupeerden het belangrijkste. Er worden gesprekken gevoerd met ouders, jongeren en kinderen over de manier waarop zij emotioneel herstel kunnen krijgen. Ook zijn ouders als ervaringsdeskundigen betrokken bij Lotgenotencontact. Daar kunnen ouders terecht om hun verhaal te vertellen of om hulp te vragen.
Daarnaast wordt het contact met ouders tijdens de behandeling van hun dossier verbeterd. Dat doen we onder andere door het inzetten van een driegesprek. Daarbij praten de gemeente, UHT en ouder samen over de behoefte van de ouder tijdens het herstelproces.
Ook wordt er gekeken naar waar de rol van de persoonlijk zaakbehandelaar verbeterd of verruimd kan worden. Dan gaat het onder andere om het verstrekken van informatie. Het doel is om ouders sneller, beter en meer inzicht te geven in de toegekende compensatie.