Ga direct naar de inhoud
Ga direct naar de footer
Wsnp-bewindvoerder Hans: “Sturen naar een nieuwe start”
De Wsnp-regeling is één van de trajecten waarmee mensen uit de schulden komen. Ook veel gedupeerden van de problemen bij de kinderopvangtoeslag zitten in een Wsnp-regeling. Hans Lagendaal werkt al ruim 25 jaar met mensen met schulden. De laatste 15 jaar doet Lagendaal dat als Wsnp-bewindvoerder. Hans vertelt over zijn werk en zijn rol als Wsnp-bewindvoerder bij het herstel van gedupeerde ouders.
Let op: dit bericht is van 18 augustus 2021.
Ga voor de laatste informatie naar de pagina over het Wsnp- en Msnptraject.
Msnp, Wsnp, beschermingsbewind … Wat is eigenlijk het verschil?
“Als je in Nederland je schuld niet kan betalen klop je eerst aan bij je eigen gemeente. Die probeert om tot een vrijwillige afspraak te komen tussen de persoon met schulden en de schuldeisers. Dit schuldhulpverleningstraject noemen ze ook wel de Msnp-regeling.
Stel er komt geen vrijwillig akkoord tot stand, dan is er de mogelijkheid om naar de rechter te stappen voor een wettelijke schuldsanering (Wsnp). Als een rechter besluit dat er een Wsnp-regeling komt dan wordt er ook een Wsnp-bewindvoerder benoemd. Als Wsnp-bewindvoerder heb ik de wettelijke taak om toe te zien of iedereen de Wsnp-regeling nakomt. Daarnaast heb ik de taak om de schulden te beheren en om na te gaan of er waardevolle zaken zijn die verkocht kunnen worden. Op die manier zorg ik ervoor dat de schuldeisers via de regeling zoveel mogelijk van hun geld ontvangen.
Los van de Msnp- en Wsnp-regeling staat het beschermingsbewind. Een beschermingsbewindvoerder wordt aangewezen door een rechter en neemt de hele financiële huishouding over. Het is een beschermingsmaatregel die is uitgesproken door de rechter. Bijvoorbeeld omdat iemand problematisch hoge schulden heeft. De beschermingsbewindvoerder werkt met, en voor, degene die schulden heeft. Ik als Wsnp-bewindvoerder werk vaak samen met een beschermingsbewindvoerder. Alleen sta ik meer aan de kant van de schuldeiser.”
Krijg je als bewindvoerder Wsnp veel te maken met gedupeerden van de problemen bij de kinderopvangtoeslag?
“De ouders die te maken hadden met de problemen bij de kinderopvangtoeslag zijn erg lang gezien als fraudeur. De Belastingdienst/Toeslagen ging daarom niet akkoord met een schuldregeling. Voor de ouders was een beroep doen op de Wsnp via de rechter dus vaak de enige mogelijkheid.
Bij ons bureau voor bewindvoering zijn er daarom veel dossiers waarbij de problemen met de kinderopvangtoeslag een rol spelen, zo’n 20 procent. Dat is relatief hoog hoor. Wij werken namelijk voor de rechtbank in Den Haag en Rotterdam, en je ziet dat in deze gebieden veel gedupeerde ouders wonen.”
Wat is jouw rol bij het herstel?
“Bij de trajecten die bij ons lopen kijken we wie er mogelijk gedupeerden zijn. Die mensen verwijzen we door naar de Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen (UHT). UHT doet eerst een lichte toets. Daarna krijgen wij van hen een brief waarin staat dat zij garant staan voor de schulden van de gedupeerde. Zij vragen ons dan of wij aan de slag willen gaan met het afwikkelen van de schulden en het herstel.
Dat doen we bijvoorbeeld door het opstellen van een schuldenlijst, die door de rechtbank moet worden goedgekeurd. Nadat we de schuldenlijst naar UHT hebben gestuurd hebben zij nog 4 weken om de opdracht te geven voor het kwijtschelden. En vervolgens nog 4 weken om uit te betalen.
Dus heel simpel gezegd: wij stellen een schuldenlijst op, die keurt de rechtbank goed, en daarna betaalt de Belastingdienst uit.”
Hoe afhankelijk ben je als bewindvoerder Wsnp van de overheid bij het uitvoeren van hersteltaken?
“Dat zie je bijvoorbeeld bij de schulden die ouders hebben bij overheidsorganisaties, ook wel de publieke schuldeisers genoemd. UHT vraagt aan hen of zij hun schulden willen kwijtschelden. Die overheidsorganisaties laten per brief weten welke schulden zijn kwijtgescholden. Die brief moet uiteindelijk naar de Wsnp-bewindvoerder gestuurd worden. Dat gebeurt bij de ene overheidsorganisatie sneller dan bij de andere. Zolang wij die brieven nog niet hebben, kunnen wij ook het Wsnp-traject niet afronden. Daar zijn de ouders dan de dupe van.”
Welke vragen krijg je van ouders?
“Hoe ouders reageren is natuurlijk afhankelijk van de persoon. Ik zie bijvoorbeeld ouders die maar moeilijk kunnen begrijpen waarom de afwikkeling zo lang duurt, nadat ze als gedupeerde zijn aangemerkt. De Wsnp-bewindvoerder moet ervoor zorgen dat de schuldeisers betaald worden, en dat de rechtbank de Wsnp-regeling uiteindelijk opheft bij ouders. Maar dat kost tijd. Dat is soms moeilijk uit te leggen, en levert ons weleens lastig gesprekken op. Dat ongeduld is begrijpelijk, maar het spel moet wel volgens de regels gespeeld worden. Ik merk dat collega’s bij UHT of bij de rechtbank een stap harder willen lopen, maar we kunnen daarbij geen bochten afsnijden.”
Zouden jullie soms meer vrijheid willen bij het uitvoeren van het werk?
“Als Wsnp-bewindvoerder werk je onder toezicht van de rechtbank. Maar je hebt daarbij al wel veel vrijheid. In zijn algemeenheid zie ik dat onze rol binnen die vrije ruimte is veranderd. Vroeger waren wij meer toezichthouder. Iemand die toekeek of iets wel of niet gebeurde. Nu zijn we veel meer actieve ‘case managers’ geworden. Je bent als Wsnp-bewindvoerder veel meer de persoon die de zaak actief probeert te sturen, zodat het traject uiteindelijk tot een schone lei leidt.
Die nieuwe rol past eerlijk gezegd goed bij ons bureau. Ik ben ooit begonnen als Wsnp-bewindvoerder bij Humanitas. Daar kwam ik in aanraking met veel sociale en psychische problemen. De insteek was daar altijd al wat anders. Je had een andere rol: niet alleen toezien of schuldeisers hun geld kregen, maar ook een stap harder zetten om mensen de goede kant op te sturen en door het traject te begeleiden.”
Wanneer kijkt een Wsnp-bewindvoerder tevreden terug op zijn werkdag?
“Lastige vraag. Wij richten ons op schuld, maar het merendeel van de mensen die ik zie heeft veel meer complexe problemen. Daarom denk ik wel eens na een werkdag: boek ik wel echt vooruitgang?
Aan de andere kant weet ik dat het mooi werk is om mensen te begeleiden naar een schuldenvrij nieuw begin. Dat doen ze dan echt zelf hoor. Wij sturen ze hooguit de goede richting op. Ik ben ook echt blij dat wij als land een Wsnp-regeling hebben waar je een beroep op kan doen. Het is een vorm van beschaving, dat mensen na 3 jaar schuldsanering een nieuwe start kunnen maken.”
Dit interview is de eerste in een serie van 3, over Wsnp, Msnp en beschermingsbewind.